Découvrez le village d’Evegnée-Tignée

En collaboration avec www.evegnee-tignee.be

La chapelle d’Evegnée

La chapelle d’Evegnée, monument classé, dont l’aspect actuel date en grande partie de 1695, a été restaurée en 1992. A ses pieds s’étend le cimetière dont le mur d’enceinte abrite un tilleul pluriséculaire. Ce mur est orné à l’avant d’une grille en fer forgé et d’un portail du XIXème.

Cette chapelle d’architecture romane est construite en grès houiller et ceinturée d’un cordon de tuffeau. Dans le soubassement s’incrustent des croix provenant de l’ancien cimetière. Les murs sont percés de fenêtres à arcature en plein cintre. A l’avant, une tour carrée, trapue et massive, surmonte un mur aveugle. Un porche de 1695 y accolé donne accès à l’intérieur. Celui-ci, très simple, se compose d’une nef unique prolongée par une abside à trois pans.

Le mobilier et les peintures datent de la fin du XVIIème et du XVIIIème siècles. Le plafond à caissons peints de 1925 est l’œuvre de J.Cambresier.

La célèbre statue en chêne « Sedes Sapientiae », Marie, trône de Sagesse, a contribué au rayonnement de la chapelle depuis des siècles. Une seconde madone, d’époque gothique début XIVème, à l’apparence moins austère, trône à gauche du chœur.

Sedes Sapientiae dite »Vierge d’Evegnée », patrimoine mobilier majeur

Hauteur 46,5 cm ; Largeur 21,5 cm. Chêne sculpté et polychromé.

Vierge en majesté. Cette oeuvre peut être considérée comme l’une des plus anciennes Sedes Sapientiae mosanes. De facture archaïque, le groupe marial est conçu comme une sorte d’idole, obéissant à la loi de la frontalité.

Les reliefs sont réduits à leur plus simple expression. La Vierge semble faire corps avec le siège sur lequel elle repose; sa main droite tient un globe. L’enfant bénit et tient un livre. Provient de la chapelle d’Evegnée.

La célèbre « Sedes Sapientiae » en chêne à l’aspect hiératique se trouve aujourd’hui au musée du Grand Curtius. Une réplique en céramique polychrome, réalisée par le sculpteur N.Randaxhe, repose sur la chaire de vérité.

Le circuit des potales

Au départ de la chapelle, Une promenade des potales de +/- 3km nous fera découvrir plusieurs belles potales anciennes. Ce sont de petites niches intégrées à la maçonnerie, le plus souvent au-dessus de la porte d’entrée. Un plan sera réalisé.( au verso du plan une description des potales).

Le village compte nombre de potales dans les murs de ses maisons, partez à la chasse de ces trésors parfois (bien) cachés… Le terme « potale » provient du wallon et signifie « petit trou, petit creux, petite fosse ». Ceux qui, dans leur enfance ont joué aux billes, se souviennent qu’avant de débuter une partie, il fallait creuser « la pote ». On admire aussi les mains « potelées » des bébés. Actuellement, le terme « potale » désigne une niche contenant une statuette de la Vierge ou d’un Saint.

Découvrez le parcours sur ce plan interactif créé par Michèle Mahieu:

Voici la description des potales:
http://www.evegnee-tignee.be/#!Les-potales-du-village/yeoc1/5657309c0cf277f55b2eea61

Il en existe de plusieurs sortes. Qui ne connaît les potales d’Outre-Meuse : petites chapelles de bois contenant une statue de Marie et que ponctue chaque 15 août l’itinéraire d’une célèbre procession ?
Dans certaines campagnes, on rencontre parfois des édicules souvent en pierre surmontés d’une niche avec statue. Ce genre n’existe pas à Evegnée-Tignée.

La Vierge de l’école de Jean Del Cour

Sur la place du Magnificat à Tignée, on ne peut que s’étonner de découvrir cette statue au caractère monumental d’une hauteur de 2,25 mètres qui pèse environ une tonne. Elle trône sur un socle de style Louis XIV haut de deux mètres, elle a été coulée par la Compagnie des Bronzes de Bruxelles.

Deux dates apparaissent en relief sur la face avant : 1706 (date probable de la sculpture par l’école de Del Cour) et 1930 ( date de l’inauguration de la statue). Elle représente la Vierge dite « du Magnificat » ( à la gloire de la Vierge Marie) et est semblable à la statue qui domine la fontaine en Vinâve d’Ile à Liège.

Mais comment cette idée grandiose avait-elle germé pour réaliser un tel monument ?

Dans le jardin du presbytère, le Curé de la paroisse découvrit un jour une petite statue en terre cuite posée sur brique branlante et en très mauvais état. La tête arrachée reposait sans cou à même les épaules. De plus, la main droite était absente. L’enduit blanchâtre qui la recouvrait avait été souillé par les intempéries.

Après expertise et restauration, cette statuette de 52 centimètres de hauteur fut attribuée à l’école du sculpteur liégeois Jean Del Cour (1631-1707). Elle proviendrait de la primitive chapelle de Tignée située au centre du cimetière actuel.

En 1930, toute la Belgique s’apprêtait à célébrer grandiosement le centenaire de l’indépendance, et partout se formaient des comités de fête. Le Curé du village, Monsieur Mélon, eut l’idée de placer au centre du village, entre les tilleuls, une statue en bronze de la Vierge.

Cette journée du Patrimoine 2016 est notamment portée par Michèle Mahieu & Guy Massart.

Plus d’informations sur le site : www.evegnee-tignee.be

Ontdek het dorp Evegnée-Tignée

In samenwerking met www.evegnee-tignee.be

De kapel van Evegnée

De kapel van Evegnée, een beschermd monument, waarvan het huidige uiterlijk grotendeels dateert uit 1695, werd in 1992 gerestaureerd. Aan de voet ervan bevindt zich de begraafplaats waarvan de omheiningsmuur beschutting biedt aan een eeuwenoude linde. Deze muur is aan de voorzijde versierd met een smeedijzeren hek en een poort uit de negentiende eeuw.

Deze kapel van romaanse architectuur is gebouwd in zandsteen en is omgeven door een rand van tufsteen. Aan de basis zijn kruisen ingelegd die afkomstig zijn van de oude begraafplaats. De muren zijn onderbroken door halfronde boogramen. Aan de voorkant staat een vierkante toren, gedrongen en massief, bovenop een blinde muur. Een veranda van 1695 die eraan bevestigd is geeft toegang tot het interieur. Deze, zeer eenvoudig, bestaat uit een enkele naaf die verlengd wordt door een apsis met drie zijden.

Het meubilair en de schilderijen dateren uit de late zeventiende en achttiende eeuw. Het beschilderde cassetteplafond van 1925 is het werk van J.Cambresier.

Het beroemde eikenhouten beeld « Sedes Sapientiae », Maria, troon der Wijsheid, heeft eeuwenlang bijgedragen aan de uitstraling van de kapel. Een tweede Madonna, uit de gotische tijd, de vroege 14de eeuw, met een minder sobere uitstraling, zit links van het koor.

Sedes Sapientiae genaamd « Maagd van Evegnée », groot roerend erfgoed

Hoogte 46,5 cm; Breedte 21,5 cm. Bewerkte en polychrome eik.

Maagd in majesteit. Dit werk kan worden beschouwd als een van de oudste Maaslandse Sedes Sapientiae. Van archaïsche uitvoering, werd de mariale compositie ontworpen als een soort godenbeeld, gehoorzaam aan de wet van de frontaliteit.

De reliëfs worden teruggebracht tot hun eenvoudigste uitdrukking. De Maagd lijkt één te zijn met de stoel waarop ze rust; haar rechterhand houdt een wereldbol vast. Het kind zegent en houdt een boek in de handen. Afkomstig uit de kapel van Evegnée.

De beroemde « Sedes Sapientiae » in eik met een statige uitstraling is nu in het museum van de Grand Curtius. Een replica in polychroom keramiek, gemaakt door de beeldhouwer N. Randaxhe, bevindt zich op de preekstoel.

De kapelletjesroute

Vanaf de kapel zal een wandeling van kapelletjes van +/- 3 km ons verschillende prachtige oude kapelletjes doen ontdekken. Het zijn kleine nissen die in het metselwerk van huizen ingebouwd zijn, meestal boven de voordeur. Er zal voor een plan gezorgd worden (op de achterkant van het plan een beschrijving van de kapelletjes).

Het dorp heeft veel kapelletjes in de muren van haar huizen, je kan op ontdekkingstocht gaan naar deze soms (goed) verborgen schatten… De Franse term « potale » komt uit het waals en betekent « klein gat, kleine holte, kleine put ». Degenen die in hun jeugd met knikkers speelden, onthouden dat het nodig was om de “pot » te graven voordat een spel begon. Momenteel verwijst de term « potale » naar een nis met een beeldje van de Heilige Maagd of van een heilige.

Ontdek de route op deze interactieve kaart gemaakt door Michèle Mahieu:

Hier kan je de beschrijving van deze kapelletjes vinden:
http://www.evegnee-tignee.be/#!Les-potales-du-village/yeoc1/5657309c0cf277f55b2eea61

Er bestaan verschillende soorten. Wie kent niet de kapelletjes van Outre-Meuse: kleine houten kapelletjes met een Mariabeeldje en die elke 15 augustus de route vormen van een beroemde processie?
In sommige plattelandsstreken kan men huisjes zien, dikwijls in steen, waar een nis met een beeldje op staat. Dit komt niet voor in Evegnée-Tignée.

De Maagd van de school van Jean Del Cour

Op de Place du Magnificat in Tignée kan men alleen maar verbaasd zijn bij de ontdekking van dit monumentale standbeeld met een hoogte van 2,25 meter dat ongeveer een ton weegt. Het bevindt zich op een voetstuk in Louis XIV-stijl van twee meter hoog en is gegoten door de Compagnie des Bronzes in Brussel.

Twee datums verschijnen in reliëf op de voorkant: 1706 (waarschijnlijke datum van het beeldhouwwerk door de school van Del Cour) en 1930 (datum van de inauguratie van het standbeeld). Het vertegenwoordigt de Maagd « van het Magnificat » (ter ere van de Maagd Maria) en is vergelijkbaar met het standbeeld dat de fontein in Vinâve d’Ile in Luik domineert.

Maar hoe is dit grandioze idee gerijpt om zo’n monument te realiseren?

In de tuin van de pastorie ontdekte de parochiepriester op een dag een klein terracottabeeld dat op een gammele baksteen stond en in een zeer slechte staat verkeerde. Het gescheurde hoofd rustte zonder een nek op de schouders. Bovendien was de rechterhand afwezig. De witachtige coating die het bedekte, was door slechte weersomstandigheden vervuild.

Na expertise en restauratie werd dit beeldje van 52 centimeter hoog toegeschreven aan de school van de Luikse beeldhouwer Jean Del Cour (1631-1707). Het zou afkomstig zijn van de primitieve kapel van Tignée, gelegen in het midden van de huidige begraafplaats.

In 1930 bereidde heel België zich voor om uitgebreid het honderdjarig bestaan ​​van de onafhankelijkheid te vieren, en er werden overal partijcomités gevormd. De pastoor van het dorp, Mijnheer Mélon, had het idee om in het midden van het dorp, tussen de lindebomen, een bronzen beeld van de Maagd te plaatsen.

Deze Open Monumentendagen van 2016 worden voornamelijk geleid door Michèle Mahieu & Guy Massart.

Meer informatie op de website : www.evegnee-tignee.be